Eetproblemen bij autisme in jonge kinderen, wat gebeurd er als je de lepel even stil houdt?

“Hij draait z’n hoofd weg zodra ik met de lepel aankom.”

Het is iets wat ik vaak hoor van ouders, ls ik in gesprek ga over de eetproblemen bij jonge kinderen. En misschien herken jij het ook.

Je zit tegenover je kind. Je hebt met liefde iets klaargemaakt. En nog vóór je de kans krijgt om de hap aan te bieden, voel je weerstand. Je kind draait zijn hoofd weg, klemt de lippen op elkaar of slaat zelfs je hand weg.

Het kan aanvoelen als afwijzing. Of koppigheid. Of onwil.
Maar wat als dit gedrag eigenlijk iets heel anders vertelt?

De taal van het lichaam: toewenden is “ja”, afwenden is “nee”

In het boek Wat zeg je? van Inga Mol wordt iets uitgelegd wat mij diep raakte:
Toewenden is ja. Afwenden is nee.

Een kind dat zijn hoofd wegdraait, zegt daarmee iets. Niet met woorden, maar met zijn hele lijf. Het geeft een grens aan: “Dit is te dichtbij”, “Ik ben er nog niet klaar voor” of simpelweg “Nee.”

Voor kinderen met autisme is het eten zelf vaak al spannend genoeg. Maar ook de manier waarop het eten wordt aangeboden, kan het verschil maken tussen veiligheid en paniek. Als we – vaak onbewust – te dichtbij komen, stappen we hun persoonlijke ruimte binnen. En dat is precies wat kinderen met autisme vaak moeilijk verdragen: onvoorspelbare prikkels van dichtbij.

De intieme ruimte en de gewenste afstand bij eetproblemen van jonge kinderen en autisme

Iedereen heeft een persoonlijke ruimte om zich heen. Voor kinderen met autisme is die ruimte vaak gevoeliger afgebakend. Zodra je met de lepel binnen die ruimte komt, kan het voor je kind voelen alsof het geen keuze meer heeft.

Wanneer je eten zó aanbiedt dat je kind de lepel niet kan negeren, geef je eigenlijk het signaal: “Nu moet je eten.” En dan zie je die afweer: een hoofd dat wegdraait, een gespannen lijf, of een hand die de jouwe wegduwt.

Soms houden we – in alle liefde – zelfs het hoofdje een beetje tegen. Omdat we zó graag willen dat er iets binnenkomt. Maar juist dan ontstaat er strijd, omdat de regie bij het kind wordt weggehaald.

Wat er gebeurt als je wacht

Wat als je de lepel even stilhoudt?

Niet als uitnodiging, niet als dwingend gebaar, maar gewoon… aanwezig. Op gepaste afstand. Zichtbaar, maar niet opdringerig.

Je laat zien: “Ik ben er. Ik dring niet binnen. Jij mag kiezen.”

En dan, ineens, zie je misschien een verandering. Je kind kijkt naar de lepel. Misschien ruikt hij eraan. En als je wacht – écht wacht – komt dat magische moment: je kind leunt naar voren en neemt een hapje.

Niet omdat jij het gaf. Maar omdat hij ervoor koos.

Eetproblemen bij autisme oplossen zodat niet meer als strijd voelt

Zodra je kind het gevoel krijgt dat hij zélf mag bepalen of en wanneer hij eet, verandert er iets fundamenteels aan tafel. Het wordt geen gevecht meer. Geen onderhandeling. Geen dagelijkse strijd. Maar een moment van vertrouwen. Van ruimte. Van wederzijds respect.

En nee, dat gaat niet altijd vanzelf. Soms moet je oefenen in wachten. In loslaten. In het verdragen van een “nee”. Maar dat kleine verschil – de lepel een paar seconden langer stilhouden – kan een wereld van verschil maken.

Wat zou er bij jullie veranderen?

Wat denk jij dat er zou gebeuren als je kind de kans krijgt om zélf te bepalen of hij eet? Als hij niet eerst moet vechten voor ruimte, maar kan leunen op jouw rust?

Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen. En als je hier graag verder over praat, weet dan: ik ben er.

Wil je meer praktische handvatten om eten minder spannend te maken voor je kind?
Lees hier meer over kokhalzen tijdens het eten
En volg me op Instagram

Wil je het boek van Inga Mol lezen dan vindt je het hier https://www.bol.com/nl/nl/p/wat-zeg-je/9300000152015604/?referrer=socialshare_pdp_www